Toos Lenderink
Nog geen honderd jaar geleden zag je in ons buitengebied veel smederijen. Met behulp van hamer en aambeeld werden metalen gereedschappen gemaakt of gerepareerd. Boeren, loonwerkers en paardenbezitters kwamen er voor hun karrewielen, messen, nagels of hoefijzers. Tegenwoordig zijn er nog wel meerdere hoefsmeden, maar slechts een enkele ambachtelijke smid – die zich dan vooral toelegt op siervoorwerpen of hekken. Constructie- en installatiebedrijven werden de nieuwe metaalbewerkers.
Gerrie Bussink vertelt
Gerrie groeide op in Doetinchem. Haar broer Wim werkte bij Boeijink in de Heidenhoek, onder andere in de winkel. Deze Spar-levensmiddelenwinkel organiseerde op een dag een busreisje, en Gerrie mocht ook mee. Tijdens deze reis kwam ze in de kabelbaan naast Herman te zitten. Dat was het begin van een fijne relatie. “Kom mien niet an mien Herman!”
In 1962 trouwden Herman en Gerrie en ze trokken in bij zijn ouders en broer Bennie, op de hoek van de Heidenhoekweg en de Boeyinkweg. Ze woonden in het huis naast de smederij en de winkel. In deze winkel werden onder andere glaswerk, Sola-bestek, pannen, weckflessen en weckringen verkocht, maar ook kachels. Het gebeurde regelmatig dat, net als je tussen de middag aan tafel zat, ineens de winkelbel ging.
Het ijzer smeden als het heet is
Als oudste zoon volgde Herman, zoals toen gebruikelijk was, zijn vader op als smid. Hij leerde het vak van zijn vader, maar volgde ook scholing in Emmeloord, waar hij onder andere leerde lassen. Het vuur in de smederij werd gestookt met speciale kolen, waarmee temperaturen boven de 1000 graden Celsius bereikt konden worden. Boven het vuur hing een soort afzuigkap. Op maandagmorgen werden meestal paarden beslagen, dat rook altijd zo sterk! Behalve smeden en lassen werden er vanaf 1976 ook veel puntstukken gemaakt. Hiervoor moesten gaten in buizen geboord worden. Herman zijn vader haalde de bramen eraf, zodat de buizen mooi glad werden. Gerrie knipte het gaas op maat, dat Herman vervolgens strak om de buizen heen rolde en met soldeertin aan elkaar soldeerde. Het was werk dat met veel liefde werd gedaan. Smeden was mooi, maar ook zwaar werk.
In 1995 overleed Herman helaas na een jaar ziek te zijn geweest. Er was geen opvolger voor de smederij en ook de winkel ging toen dicht. Gerrie heeft uiteindelijk vierenvijftig jaar met veel plezier in de Heidenhoek gewoond.
Ze is blij dat haar oud-buurjongen Sander Velthorst er nu woont, samen met partner Janneke en hun drie dochters Fenne, Linde en Sterre.
Sander werd geboren in Zelhem, maar het gezin verhuisde al snel naar de woning naast smid Bussink. Hij zei altijd: “Dit hier is een geweldig plekje. Het spreekt voor zich dat ik hier later ook graag wil wonen”. Janneke groeide ook buitenaf op en voelt zich hier helemaal thuis. Voor de kinderen is het een waar speelparadijs achter het huis en de zolder boven de oudere smederij is ook hun domein. Als elektromonteur kan Sander de oude smederij goed gebruiken als werkplaats.
De woning, winkel en werkplaats zijn verbouwd tot een comfortabele, moderne woning. Met advies van een architect, maar grotendeels eigenhandig, met hulp van zijn broer Maarten, die timmerman is. Op zaterdagen kwamen veel vrienden helpen. Broer Maarten is inmiddels hun naaste buurman, als bewoner van het ouderlijk huis. Gerrie woont inmiddels naar tevredenheid in het dorp Zelhem. Naast het contact met haar kinderen en kleinkinderen heeft ze daar ook veel andere sociale contacten en kan daar volop van genieten. Maar bij het jaarlijkse buurtfeest in de Heidenhoek is ze nog altijd van de partij.
