Joop Helmink
De laatste tijd is er veel informatie tot ons gekomen in de plaatselijke dagbladen en de Kronyck van Oudheidkundige Vereniging Gander over de vergeten begraafplaats aan de Watertapweg in de Wrange. De begraafplaats geeft veel informatie over het ontstaan van de katholieke gemeenschap in onze omgeving en in het bijzonder van Gaanderen.
Schuurkerk Ter Gun
In het midden van de 19e eeuw werden de katholieke erediensten gehouden in de schuurkerk van de boerderij Ter Gun, gelegen tussen Gaanderen en Doetinchem. De schuurkerk was nodig omdat in die tijd de protestantse leer de staatsgodsdienst was in ons land en de katholieke geloofsuiting alleen oogluikend werd toegestaan.
Er zijn door de eeuwen heen wel katholieke volgelingen gebleven en die breidden ook steeds meer uit in onze streken. Vanuit Wijnbergen, waar de Martinusparochie zetelde, werd in het begin van de 19e eeuw een dependance opgericht in de schuur van de boerderij van Ter Gun.
Doordat de parochianen talrijker werden en er daardoor ook meer overledenen te betreuren waren, die in Silvolde werden begraven op de R.K. begraafplaats, kwam er behoefte aan een begraafplaats bij de schuurkerk Ter Gun. Daarvoor werd toestemming gegeven in 1850.
Vanaf die tijd tot 1855 werden de overleden parochianen op dit kerkhof begraven. De familie Muller, bewoners van boerderij ‘t Geutjen, geholpen door historicus Hans de Beukelaar, schrijver van het boek ‘Uit Bethlehem geboren’, heeft onderzoek gedaan naar de historie van deze bijzondere plek in Gaanderen.
Historische plaats in het buitengebied
Komend over de Watertapweg is de begraafplaats gelegen langs de weg aan de rechterkant, achter boerderij ’t Geutjen, herkenbaar aan het hoger gelegen perceel met bomen en stuikgewas. Historisch gezien was het goed mogelijk dat hier het centrum van Gaanderen gelegen had kunnen zijn.
Veel Gaanderense families herkennen hun eeuwenoude roots
Dochter Laura Muller van ’t Geutjen heeft het begraafplaatsarchief met de namen van mensen die hier begraven liggen, achterhaald. Bijna zeventig oude en jonge mensen, ook pasgeborenen en doodgeboren kindjes, vonden hier hun laatste rustplaats. De namen en data staan vermeld in de Kronyck van juni dit jaar. Hans Beukelaar heeft deze uitgebreid onderzocht en de persoonlijke data zoals ouders, geboorte, beroep en datum overlijden achterhaald. Zeer interessant, omdat nog veel Gaanderense families verrast zullen zijn dat hun voorouders op deze plek zijn begraven.
Restanten van de begraafplaats
Er zijn niet veel resten van de begraafplaats teruggevonden. De familie Muller heeft nog onderdelen van het sierhekwerk in hun bezit. Volgens Marnix Muller heeft zijn opa de poort teruggekocht van de St. Martinusparochie. De monumentale boom op het terrein geeft de plaats allure. De onderzoekers en de familie Muller zien het belang ervan in om deze plaats onder de aandacht te brengen, zodat dit stukje geschiedenis uit onze streek niet wordt vergeten en de verhalen verteld zullen blijven worden.
Bronvermelding: Kronyck nr. 179 juni 2021
“Üit Bethlehem geboren” Hans de Beukelaar
Informatie van de heer Toon Maas, Gaanderen
Familie Muller, boerderij ’t Geutjen