Toos Lenderink

Rijdend over de Nijmansedijk zie je maïsvelden, grasland en natuurgebied. Maar ook een wijngaard die vooral aan het eind van de zomer opvalt door zijn rechte rijen druivenstruiken vol dikke blauwe en witte druiventrossen. Bij Dick en Dinie Hukker van wijngaard de Oogsthoek mogen we meekijken in hun bedrijf.

De hele zomer 2018 was het zonnig en droog. Maar net vandaag, als er eindelijk geoogst kan worden laat het weer het afweten. Niks geen Franse sfeer, maar onstuimige buien.
De vele vrijwilligers maakt het niets uit. Ze zijn er op gekleed en maken er met elkaar toch wel een vrolijke boel van. De meeste komen al jarenlang helpen en kennen elkaar.
”Schrijf maar op dat vooral de catering uitstekend is!”. Er is veel kabaal in de tot kantine omgebouwde schuur, waar de pleisters klaar liggen op tafel. Want druiventrossen worden niet geplukt maar geknipt. Dit jaar is de opbrengst groot en er wordt kritisch gekeken naar de kwaliteit. Beetje zuur? laat maar op de grond vallen.
Alleen de druiven die lekker zoet zijn komen in aanmerking voor de emmer en uiteindelijk voor de wijn. Proef maar!
Van een zijtak geknipt en het steeltje is groen? mag op de grond. Net als het onderste deel van een tros als de zijtakjes daarvan bruin zijn. Dit deel heeft niet genoeg voeding gehad en smaakt zuur. Proef maar! De ervaren plukkers weten veel te vertellen en na een paar uurtjes knippen en veel proeven heb je echt geen fruithapje meer nodig.
Gelukkig was het dit jaar te heet voor de suzuki-vlieg. Slechts een enkele druif is er mee besmet en ook die komt niet in de emmer.

Kwaliteit

Voordat de vrijwilligers aan de slag gaan zijn Dick en Dinie zelf de rijen al langs gelopen. Ze hebben de afgelopen maanden door trosdunning en voorselectie de mindere druiven eruit gehaald. Verder is hun vertrouwen in de vrijwilligers groot. Ze zijn maar wat blij met deze enthousiaste groep. Sommige kwamen ooit als toerist wijn kopen en boden spontaan hulp aan. Als mensen langs komen en wijn willen kopen laten ze sowieso de boel de boel en maken tijd vrij. Voor een praatje, vertellen over alle facetten van het druiven telen en wijn maken. Zelf genieten ze hier misschien nog wel het meest van! Op de achterbank van de auto, met een trailer erachter vol bakken met druiven onderweg naar de wijnmakerij in Bentelo, ligt het vervoerbewijs. Nu vervoeren we de Johaniter 2018. Het exacte gewicht wordt straks ingevuld na het wegen van de druiven. Dit papier is nodig tijdens het vervoer van de druiven maar ook bij het vervoer van de wijn volgend jaar mei als deze in de fles terugkomt.

De afzet van de flessen wijn naar de consument, wordt door Dinie verzorgd en vindt het hele jaar door plaats via slijterijen en levering aan enkele restaurants in de regio. Maar ook via winkels met streekproducten, waaronder natuurlijk de Landgoedwinkel in Slangenburg. In de zomermaanden en herfst is er ook verkoop aan huis (menigeen komt dan een flesje wijn kopen, maar vooral toeristen) wanneer de wijngaard op de vrijdag- en zaterdagmiddag geopend is. Dick en Dinie vertellen dat ze jaren geleden, tijdens vakanties naar het Moezelgebied, vaak tegen elkaar hebben gezegd: ”Wat is dit een mooi gezicht, die druivenvelden, dit zou ik ook bij ons wel willen”. Pas rond het jaar 2000 kwamen er echt goede druivenrassen op de markt, geschikt voor het Hollandse klimaat. Toen begon het serieus te kriebelen en met inlichtingen, cursussen, op verschillende plaatsen kijken en vragen naar ervaringen van anderen, besloten ze in 2003 een kleine wijngaard op te zetten. Voorheen waren Dick en Dinie fulltime boer. Na hiermee gestopt te zijn, is er letterlijk ruimte voor druiventeelt, naast de vaste baan die beiden hebben gevonden. Ze willen geen Franse wijnboer zijn, maar noemen zichzelf liever Nederlandse druiventelers. ”De wijngaard doen we samen”.
Het is al weer 16 jaar geleden dat ze onervaren begonnen met de aanschaf van de eerste 90 druivenstokken, om in de jaren erna de wijngaard te vergroten tot 900 stokken nu. Nog steeds blijft het een leerproces.

Goede verzorging

Geen één jaar is hetzelfde. In 2018 bijvoorbeeld was het erg warm en waren er praktisch geen suzuki-fruitvliegen. Ook was het toen niet nodig om tegen schimmels te spuiten. Wel worden er elk jaar naast de reguliere bemesting bladmeststoffen op de bladeren gespoten om de plant op het juiste moment wat extra voeding te geven. Goede voeding zorgt voor een sterke plant en minder kans op ziektes. De Johanniter en Solaris (wit) en Pinotin en Cabernet noir (blauw) die op het land staan aan de Nijmansedijk zijn allemaal schimmel tolerant en geschikt voor ons klimaat. De wijnopbrengst verschilt per ras en per jaar.

Bij het oprijden van het erf bij wijngaard Hof van Twente, Neerlands Wijnmakerij komt de geur van wijn en van het gistingsproces, de constante beweging, je al tegemoet. Op dit bedrijf worden druiven aangeleverd door 26 verschillende opdrachtgevers. De wijnmaker maakt hier voor ieder zijn eigen wijn. De witte druiven die nu gebracht worden gaan vrij snel in de pers. Er kan ook druivensap van gemaakt worden. Rode wijn heeft meer tijd nodig om te rijpen dan witte. Voor de wat zoetere wijnen wordt het gistingsproces eerder stopgezet. De restsuikers blijven daarbij in de wijn.
Bij droge wijnen zijn alle suikers omgezet in alcohol. Bij de wijnmakerij worden alle druiven overgedaan in andere bakken waarna ze gewogen worden. Klaar voor verdere verwerking. Er hangt hier een gemoedelijke, gastvrije sfeer. Het lijkt wel of er niet gewerkt wordt en iedereen vakantie heeft. Mensen die op het gezellige terras aan de voorkant zitten of naar de winkel komen, elkaar vriendelijk groeten en totaal geen haast lijken te hebben dragen zeker ook bij aan dit vakantiegevoel.

De eindfase

In de winter gaan Dick en Dinie nog een aantal keren terug naar Bentelo om hun eigen wijnen te proeven. Moet het nog iets anders? Misschien iets van het éne ras bij in het andere? De rode wijn nog wat zachter? Met 4 à 5 personen worden hierin keuzes gemaakt. Maar de basis voor de wijn zijn de aangeleverde druiven; daar kun je niets aan veranderen. Goede wijn wordt gemaakt in de wijngaard én door op het juiste moment, wanneer suiker- en zuurgehaltes goed zijn te oogsten. Dat dit succesvol lukt blijkt uit de vele prijzen die al gewonnen zijn in binnen- en buitenland! Maar hier praten Dick en Dinie niet over, bescheiden als ze zijn.
Het werk van de druiventeler is hiermee nog niet klaar! Dick heeft een mooie website opgezet en houdt deze bij. Samen ontwerpen ze de etiketten voor op de fles, die ook nog eens aan wisselende Europese regels moet voldoen. Alles wordt in eigen beheer gedaan. Als het blad van de stokken is gevallen staat de sapstroom stil en kan de wintersnoei beginnen. Om niets verloren te laten gaan wordt een deel van het snoeiafval gebruikt om samen met de vrijwilligers kransen van te maken. Hierbij komt de creatieve kant van Diny goed van pas. Deze prachtige creaties zijn ook te koop. De
opbrengst hiervan gaat helemaal via Samenloop voor Hoop naar het KWF.
www.wijngaarddeoogsthoek.nl