Toos Lenderink

Het gebied De Zumpe waar wij als kind vol ontzag omheen fietsten. Hier mochten we niet komen, laat staan spelen. In het Slangenburgse bos mocht dat wel maar rond De Zumpe hing een mysterieuze sfeer; er was moeras en het was erg gevaarlijk daar! De laatste jaren komt dit gebied veel in het nieuws door allerlei veranderingen: de aanleg van de Oostelijke Randweg, verkoop van gronden en het feit dat de gemeente Doetinchem in 2014 opdracht van de provincie kreeg om de natuur (gebiedsuitbreiding) in De Zumpe te vergroten en versterken.

Gerrit Jan van Ochten is geboren aan de Zuivelweg (grenst aan De Zumpe) en heeft als kind veel in dit gebied rondgetrokken. Na meerdere omzwervingen, o.a. tien jaar gewerkt te hebben als apotheker en natuurgids geworden bij de IVN, woont hij sinds veertien jaar aan de Vossenstraat. Hij vertelt dat de Koninklijke Natuurhistorische Vereniging (KNNV) een belangrijk deel van het gebied in eigendom heeft en beheert. De Zumpe met de Buizerdwei, IJsbaanwei en Golfbroek zijn onderdeel van het landschap waartoe ook Groenendaal en Ruige Horst behoren. Het geheel (120 hectare groot) is opgedeeld en behoort aan verschillende eigenaren. Zo zijn bewoners van de Vossenstraat eigenaar van een deel van De Zumpe.

Samenwerking

Voor de uitvoering van genoemd project (gebiedsuitbreiding) is een goede samenwerking tussen de Gemeente Doetinchem, Waterschap Rijn en IJssel, Staatsbosbeheer en een aantal boeren nodig. Bereidheid bij de boeren om grond hiervoor uit te ruilen of vrijwillig te stoppen met de bedrijfsvoering is aanwezig.

Het eerste deel van het project is klaar, het tweede deel laat nog even op zich wachten. De aanleg daarvan gebeurt o.a. door afgraven van cultuurgrond. Daarbij komt stikstof vrij en dit zorgde eind 2019 voor stagnatie. Het gaat hierbij om 30 hectare grond, waaronder twee voetbalvelden die niet meer als zodanig worden gebruikt.

Unieke bodemstructuur

Het unieke van dit natuurgebied is dat er twee veenlagen in de grond zitten. Hierdoor wordt het grondwater omhoog gestuwd. Vanuit het noordoosten komt kalkrijk en vanuit het zuidwesten kalkarm grondwater. Dan zijn er ook nog verschillende zuurgraden in het grondwater die zorgen voor heel diverse plantengroei. Door een jarenlange overbemesting waren veel planten verdwenen. Na het afgraven, het weer laten ontstaan van vennen en verwijderen van opslag zoals berken, wilgen en elzen, blijken oude zaden hun kracht niet verloren te hebben. Veel plantensoorten die op lijsten van meer dan 70 jaar geleden voorkwamen, zien we weer terugkomen.

Nieuwe fauna

En met de flora komt ook de fauna. Er leven 32 libellesoorten en 12 soorten sprinkhanen. Gerrit Jan zette zelf een scheve tak in één van zijn vijvers en kon genieten van de ijsvogel die hier op afkwam. In het hele perceel komen veel meer vogels voor de laatste jaren. De ingrepen die hier in de natuur worden gedaan gebeuren heel zorgvuldig en in overleg met alle betrokkenen. Het is een uniek gebied door het aanwezige kwelwater. Je kunt er veilig wandelen als je op de natuurlijke wandelpaden blijft. Hondeneigenaren moeten de honden verplicht aan de lijn houden. Er lopen veel reeën in dit gebied.

De Zumpe is mooi en heel divers en verdient het om beschermd te worden, door burgers, wandelaars en eigenaren. Gerrit Jan vindt het daarom ook geen goed idee een tankstation vlakbij dit gebied te plaatsen. www.Zumpe.nl