Jeanette Wechgelaer
Boerderij De Saks aan de Steverinkstraat is een boerderij met een lange historische geschiedenis en vormt een groot contrast met de hypermoderne melkstal die boer Frans Kroets er naast heeft neergezet. Frans woont met echtgenote Edith en hun vier kinderen, twee zoons en twee dochters in de oude boerderij en moeder Margareth Kroets-Mensinck woont in een bungalow daartegenover.
Frans zag wel toekomst in de investering van een moderne grote melkstal. In 2012 werden de voorbereidingen getroffen en in 2017 is begonnen met eigen opfok naar in totaal 180 koeien. Maar toen de fosfaatquotering kwam moest Frans terug naar 125 koeien; een hele aderlating. “De quotering is gerelateerd aan de melkproductie die toen nog niet zo hoog was. Op dit moment is die wel redelijk hoog, 10.500 liter, en kon ik volgens de richtlijnen van het fosfaatquotum investeren en dientengevolge weer nieuwe koeien kopen. Nu staan er weer 180 koeien in de stal. Zo koop je terug wat eerder werd afgenomen”.
Wel toekomst?
Hoewel het aantal boeren hard afneemt en de schaalvergroting blijft doorgaan ziet Frans wel toekomst voor de boeren. Ook ondanks de drie droge zomers die invloed hebben gehad op de kostprijs.
“De regelgeving is voor veel boeren een reden om te stoppen en naarmate ik ouder word heb ik ook meer moeite met de nieuwe regels. Regels ook in verband met het klimaat”.
Frans wil wel grootschalig boeren. Voor een deel wordt voor de Europese markt geproduceerd. Geëxporteerd wordt naar Parijs en Berlijn. “Er zijn in dit gebied veel boeren gestopt. De grond die vrijkwam heb ik soms gekocht. Ik hoef nu niet ver weg om gras te halen. Het aantal koeien is niet meer geworden. Ik heb ook een stuk grond gratis in gebruik waarop ik, in overleg met de eigenaar, een kruidenrijk grasmengsel heb ingezaaid. Ik lever biodiversiteit en hooi. Het is een mooi voorbeeld van samenwerking tussen grondeigenaar en boer”.
Omgevingsplan
Een landschapspark in Slangenburg? Hoe rijmt dat met het boeren hier? Frans is van mening dat een soort samenwerking moet ontstaan. “Boeren helemaal weg uit de Slangenburg, dat bestaat niet. Maar de grond voor boeren neemt af. Je ziet allerlei grote landhuizen in het landschap en er wordt veel meer bos ingeplant. Er wordt wel grond aangeboden maar ik kan niet alle grond kopen en als de provincie daar bos neer wil zetten kan ik niet zeggen dat mag niet. Maar het is natuurlijk wel jammer. Hier omheen is al veel bos en om nou overal maar bos te maken?”
De vraag is aan hoeveel boeren in Slangenburg ruimte wordt gegeven hun bedrijf voort te zetten.
“Dat aantal wordt niet genoemd. We doen ook best wel veel aan natuurbeheer. Akkerranden inzaaien b.v. voor het wild. Ik stel grond beschikbaar daarvoor maar er moeten ook vrijwilligers zijn die het bijhouden. Er moet een wisselwerking komen tussen de diverse belangenpartijen. LTO afdeling Bronckhorst zet zich goed in. Ik heb daar geen tijd voor en dat is jammer, maar ik heb vertrouwen in deze organisatie”.
Een moderne boer?
Wat is modern? “Mijn bedrijf is zelfvoorzienend wat gras en voer betreft, maar mais koop ik van de boeren in de buurt en vervolgens gaat de mest ook daar naar toe. Dat is kringloop. Tegenwoordig moet je kringloop zijn en ben je afhankelijk van de normen hoeveel mest je op een hectare grond mag brengen. De grond gaat verschralen als er geen mest op komt. Helaas worden de normen steeds strenger. Nu mag dat maar 35 kuub zijn. Het was in de jaren tachtig 120 kuub op 1 hectare en dat was niet goed, maar het slaat door tegenwoordig. Modern kan ook zijn een kleine boer met 40 koeien en een baan. Maar als je met modern bedoeld een groot bedrijf met de meest geavanceerde machines en technieken, dan zijn wij wel een modern bedrijf”.
“Het is maar net uit welke hoek de wind waait”