
Carel de Vries
“We lezen het in de krant: het huidige elektriciteitsnet is niet berekend op de eisen van deze tijd. Dat geeft allerlei problemen; nieuwe bedrijven kunnen soms niet worden aangesloten en stroom terugleveren is niet altijd mogelijk. Ook de kabels in de Slangenburg zijn gedateerd, ze zijn zo’n 50 jaar oud. Vernieuwing en verzwaring van het net is hard nodig.” Dit zegt Collin Hakkaart, projectmanager bij Van den Heuvel, het aannemersbedrijf dat in opdracht van netbeheerder Liander nieuwe elektriciteitskabels aanlegt in ons gebied.
“De toekomst is elektrisch”, legt Collin uit. “Nederland gaat steeds meer van het gas af, we stappen over op warmtepompen, we gaan op termijn allemaal elektrisch rijden en wie heeft er nog geen zonnepanelen op het dak? Dat alles vraagt een enorme aanpassing van het elektriciteitsnet.”
Zesenveertig kilometer nieuwe kabels
Energietransitie lijkt iets nieuws, maar is van alle tijden. Alleen het tempo waarin de transitie plaatsvindt is nu hoger dan ooit. Eerst stookten we hout, totdat er in Hol(t)land bijna geen boom meer overeind stond. Toen schakelden we over op turf, totdat half Zuid- en Noord Holland veranderden in een binnenzee, waarna we grote delen van Drenthe gingen afgraven. Vervolgens haalden we in Limburg de steenkool uit de grond, daarna met ja-knikkers de olie in Drenthe en tot slot het gas in Groningen. Nu resteren ons, ook aangemoedigd door het klimaatprobleem, vooral nog elektriciteit uit zon en wind.
“De veranderingen gaan razendsnel”, zegt Collin. “Zo grootschalig en zo snel, dat hebben wij nog niet eerder meegemaakt.” Collin is er zelf ook razend druk mee. Vanuit zijn kantoor in Halle stuurt hij zeven projecten in de Achterhoek aan. Drie daarvan zijn in voorbereiding en vier reeds in uitvoering, waaronder het project in Doetinchem. Zie de website van Liander. Ook kunt u met een ‘Liander Bouw App’ de ontwikkelingen op de voet volgen. Vanuit de locatie van Liander in Doetinchem aan de Houtsmastraat worden drie nieuw kabels getrokken, in totaal zesenveertig km (zie het kaartje). Een kabel gaat naar Zelhem en de andere twee liggen in een ring naar Halle. Een kabel loopt ten noorden van Slangenburg langs IJzevoorde en de Stadsedijk naar Halle, de andere kabel gaat dwars door het landgoed, in een bocht rond Halle-Nijman, richting Halle.
Zomer ’25 gereed
“Zo’n kabel leg je niet zomaar”, zegt Collin. De voorbereidingen duren ongeveer anderhalf jaar en de aanleg ook nog eens anderhalf jaar. Per traject worden zo’n 100-150 proefsleuven gegraven om te checken wat er allemaal in de grond ligt aan leidingen en kabels. De kabels komen bij voorkeur in de wegbermen, dan hebben aanwonenden er het minste last van. Maar langs veel wegen staan bomen, dan moet je wel door het weiland. Waar niet gegraven kan worden, wordt gewerkt met gestuurde boringen, daar zie je boven de grond niets van. Daarnaast worden er in totaal zes distributieruimtes geplaatst, drie elektriciteitshuisjes (transformatorhuisjes) omgebouwd en één nieuwe geplaatst. De oude huisjes zijn nog van fraai metselwerk, sommigen hebben zelfs cultuurhistorische waarde. De nieuwe huisjes zijn grote strakke containers. Niet al te fraai, maar dankzij hun donkergroene kleur vallen ze niet erg op. Het project rond Slangenburg moet medio 2025 gereed zijn.
Klaar voor de toekomst
Wat gaan we, afgezien van het graafwerk, als inwoners van Slangenburg verder merken van de aanpassing van het elektriciteitsnetwerk? “Op korte termijn nog niets”, luidt het ontnuchterende antwoord van Collin. Om dat toe te lichten geeft hij een klein college over hoe het elektriciteitsnet in elkaar steekt. “Het bovengronds hoogspanningsnet heeft kabels van 380 of 150 kV, 1 kV = 1000 Volt. Vanuit het 150 kV hoogspanningsstation van Liander in Doetinchem leggen wij nu nieuwe kabels aan van 20 kV, het zogenaamde middenspanningsnet, die worden straks gekoppeld aan de bestaande leidingen van 10 kV en daaraan is vervolgens het laagspanningsnet gekoppeld van 400V waarmee we naar de individuele woningen gaan.”
Ook dat laagspanningsnet zal op een aantal plekken verzwaard moeten worden om nieuwe bedrijven en woningen aan te kunnen sluiten en om ruimte te maken voor het terugleveren van stroom. “Dat is een volgend project”, zegt Collin. “Maar dan ligt de infrastructuur er om dit mogelijk te maken. Wat dat betreft is dit gebied vanaf midden volgend jaar klaar voor de toekomst.”
